Dünya genelinde hava kirliliği hızla artıyor
Fosil yakıt kullanımı, sera gazlarının yoğunluğu ve atmosferdeki karbondioksit seviyesinin artışı sadece iklim değişikliğinin değil, hava kirliliğinin de başlıca sebepleri. Hava kirliliği insan hayatını en çok kısaltan dış etmenlerden.
Koronavirüs salgınının ilk başladığı dönemde küresel çapta uygulanan sokağa çıkma yasakları çevreyi olumlu etkiledi. Ancak uzun süren salgın döneminde ekonominin canlandırılması amacıyla önlemlerin hafifletilmesi ve daha agresif üretim anlayışı ibreyi tersine çevirdi.
Bilim insanları, insan ömrünü de kısaltan hava kirliliği ile mücadelede, özellikle ulaşım ve ısınma alanlarında atılabilecek adımlara dikkati çekiyor.
Hava kirliliğini azaltmanın yolları aranıyor
Bunların arasında; Avrupa'daki birçok şehrin merkezine girişte egzoz vergisi alınması, hız limitleri ve tek-çift plaka uygulamaları bulunuyor.
Madrid ve Paris'te, havayı kirleten araçların yasaklanmasının kirliliği yüzde 20'ye kadar azaltabileceği görüldü.
Bosna Hersek'te hava kirliliği ölümlerin yaklaşık yüzde 20'sine neden oluyor
Bu kentlerde, toplu taşımanın ücretsiz olması ve bisiklet kullanımının yaygınlaştırılması da hava kirliliği ile mücadelede alınan önlemler arasında.
Endüstri sektöründeki düzenlemeler, kentteki kirliliğin azaltılmasına yüzde 40 ila 60 katkı sağladı.
ABD'de yakıt kullanımı sınırlandırması
Amerika Birleşik Devletleri'nin batısında birçok yerleşim yerinde odun ve türevlerinin yakılması kısmen yasak.
California'da yakıt kullanımına getirilen sınırlama etkisini sağlık alanında da gösterdi. Yaşlılarda kalp rahatsızlıkları yüzde 7 ila 17 azaldı.
Uzmanlar insan hayatını kısaltan dış etmelerin başında gelen hava kirliliğinin azaltılmasının ortalama yaşam süresini 2 yıl uzatabileceğini belirtiyor.
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Galatasaray | 8 | 22 |
| 2. Samsunspor | 8 | 18 |
| 3. Beşiktaş | 7 | 17 |
| 4. Fenerbahçe | 7 | 16 |
| 5. Başakşehir | 7 | 14 |
| 6. Göztepe | 7 | 12 |
| 7. Eyüpspor | 8 | 12 |
| 8. Konyaspor | 8 | 11 |
| 9. Bodrumspor | 8 | 10 |
| 10. Trabzonspor | 7 | 9 |
| 11. Alanyaspor | 8 | 9 |
| 12. Kasımpasa | 8 | 8 |
| 13. Sivasspor | 8 | 8 |
| 14. Antalyaspor | 8 | 8 |
| 15. Rizespor | 8 | 7 |
| 16. Gaziantep FK | 7 | 5 |
| 17. Kayserispor | 7 | 4 |
| 18. Hatayspor | 7 | 3 |
| 19. A.Demirspor | 8 | 1 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Kocaelispor | 8 | 16 |
| 2. Karagümrük | 8 | 15 |
| 3. Erzurumspor | 8 | 15 |
| 4. Manisa FK | 8 | 14 |
| 5. Ümraniye | 8 | 14 |
| 6. İstanbulspor | 8 | 13 |
| 7. Keçiörengücü | 8 | 13 |
| 8. Esenler Erokspor | 8 | 12 |
| 9. Bandırmaspor | 8 | 12 |
| 10. Amed Sportif | 8 | 12 |
| 11. Igdir FK | 8 | 11 |
| 12. Gençlerbirliği | 8 | 11 |
| 13. Ahlatçı Çorum FK | 8 | 10 |
| 14. Ankaragücü | 8 | 10 |
| 15. Pendikspor | 8 | 10 |
| 16. Şanlıurfaspor | 8 | 10 |
| 17. Boluspor | 8 | 9 |
| 18. Sakaryaspor | 8 | 7 |
| 19. Adanaspor | 8 | 6 |
| 20. Yeni Malatyaspor | 8 | 0 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Liverpool | 7 | 18 |
| 2. M.City | 7 | 17 |
| 3. Arsenal | 7 | 17 |
| 4. Chelsea | 7 | 14 |
| 5. Aston Villa | 7 | 14 |
| 6. Brighton | 7 | 12 |
| 7. Newcastle | 7 | 12 |
| 8. Fulham | 7 | 11 |
| 9. Tottenham | 7 | 10 |
| 10. Nottingham Forest | 7 | 10 |
| 11. Brentford | 7 | 10 |
| 12. West Ham United | 7 | 8 |
| 13. Bournemouth | 7 | 8 |
| 14. M. United | 7 | 8 |
| 15. Leicester City | 7 | 6 |
| 16. Everton | 7 | 5 |
| 17. Ipswich Town | 7 | 4 |
| 18. Crystal Palace | 7 | 3 |
| 19. Southampton | 7 | 1 |
| 20. Wolves | 7 | 1 |
| Takımlar | O | P |
|---|---|---|
| 1. Barcelona | 9 | 24 |
| 2. Real Madrid | 9 | 21 |
| 3. Atletico Madrid | 9 | 17 |
| 4. Villarreal | 9 | 17 |
| 5. Osasuna | 9 | 15 |
| 6. Athletic Bilbao | 9 | 14 |
| 7. Mallorca | 9 | 14 |
| 8. Rayo Vallecano | 9 | 13 |
| 9. Celta Vigo | 9 | 13 |
| 10. Real Betis | 9 | 12 |
| 11. Girona | 9 | 12 |
| 12. Sevilla | 9 | 12 |
| 13. Deportivo Alaves | 9 | 10 |
| 14. Espanyol | 9 | 10 |
| 15. Real Sociedad | 9 | 9 |
| 16. Getafe | 9 | 8 |
| 17. Leganes | 9 | 8 |
| 18. Valencia | 9 | 6 |
| 19. Real Valladolid | 9 | 5 |
| 20. Las Palmas | 9 | 3 |
