Başbakan Sudani bir televizyona gündeme ilişkin açıklamalarda bulundu.
Bağdat’ın Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi’ni (IKBY) aç bırakmaya çalışmakla suçlandığı iddialarına ilişkin gelen soruya Sudani “Bu, herhangi bir gerekçeye, hukuki veya anayasal bir dayanağa sahip olmayan bir suçlamadır. Kürdistan halkı, bizim halkımızın bir parçasıdır. Özellikle bu hükümet, ahlaki ve anayasal yükümlülüklerini yerine getirme konusunda çok hassas davrandı. Ayrıca, siyasi anlaşmada yer alan ve çözüme kavuşturulması gereken sorunlar için de çözümler ürettik. Ancak burada söz konusu olan, Bütçe Yasası ve Federal Mahkeme kararlarıdır. Bunlar, başbakanın göz ardı edemeyeceği bağlayıcı hukuki dayanaklardır.” yanıtını verdi ve şöyle devam etti:
“Bütçe yasası kabul edildikten ve ardından değiştirildikten sonra, Kürdistan Bölgesi Hükümeti, yasada belirtilen ve Federal Mahkeme tarafından da onaylanan şekilde, bölgede üretilen petrolün tamamını teslim etmedi. Aynı şekilde, petrol dışı gelirlerin de kamu hazinesine teslimi gerçekleşmedi. Bu durum, hem yasanın hem de Federal Mahkeme kararının ihlali anlamına geliyor.
Bu nedenle Maliye Bakanlığı, Kürdistan Hükümeti yükümlülüklerini yerine getirmediği sürece herhangi bir bütçeyi finanse edemez. Geçtiğimiz dönemde çözüm arayışlarımız sonucunda, Federal Mahkeme kararı doğrultusunda ve bütçedeki fiili harcamaya göre belirlenen pay dışında ödemeler yapıldı. Bu da maaşların ödenmesi yükümlülüğü ile yasal bütçe payı arasında farklı yorumlara yol açtı.
Bunlar tamamen açık, hukuki ve teknik konulardır; kesinlikle siyasi bir karar değildir. Nitekim şu anda tartışılan konu, teslim edilen petrol miktarıdır.”
“Bu krizin, Bağdat’taki bazı siyasi tarafların IKBY fikrine zarar verme isteğiyle bir ilgisi var mı?” sorusunu Sudani, “Kesinlikle hayır. Bölge, anayasal bir yapıdır ve Irak devleti, tüm kurum ve yetkileriyle buna saygı duymaktadır. Biz, bölgenin istikrarına önem veriyoruz. Bunun kanıtı olarak, sekiz ila dokuz ay önce yapılan Kürdistan Parlamento seçimlerinin düzenlenmesi sürecine destek olduk, katkı sağladık.
Ne yazık ki bugüne kadar bölgedeki siyasi güçler yeni bir hükümet kurmayı başaramadı. Federal hükümet, seçim komisyonunu destekledi ve bütçe tahsis etti. Ben şahsen seçimlerden sonra bölgedeki tüm kazanan siyasi partileri ziyaret ettim, yeni bir hükümet kurmaları ve parlamentonun anayasal çerçevede görevini yerine getirmesi için çağrıda bulundum.
Tüm siyasi taraflar, bölgenin istikrarını önemsemektedir; çünkü bu, Irak’ın istikrarının bir parçasıdır. Bu son meselede herhangi bir siyasi müdahale söz konusu değildir.” Şeklinde yanıtladı.
Maaşlar meselesine dair yakın zamanda bir çözüm olup olmadığına ilişkin ise Sudani, “Geçtiğimiz salı günü yapılan Bakanlar Kurulu toplantısında konu detaylı şekilde ele alındı. Federal bakanlıkların sunduğu belge ile Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin sunduğu belge görüşüldü. Bu iki belge arasında, anayasa, yasa ve Federal Mahkeme kararıyla uyumlu olacak şekilde uzlaşı sağlayacak bir formül bulmak amacıyla, Planlama Bakanı olan Başbakan Yardımcısı başkanlığında ve beş bakanın katılımıyla bir komite oluşturduk. Komite, önerilerini Bakanlar Kurulu’na sunacak ve bölge hükümetinin bu belgenin içeriğine resmî olarak bağlı kalacağı teyit edildikten sonra bu öneriler kabul edilecek.” şeklinde açıklama getirdi.
Sudani, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesud Barzani ile ilişkisinde bir gerileme olup olmadığına yönelik soruya ise şu yanıtı verdi:
“Kesinlikle yanlış… Başkan Mesud Barzani saygıdeğer, ulusal bir şahsiyettir ve kendisine büyük saygı ve takdir duyuyoruz. Geçtiğimiz süre boyunca aramızda iyi bir ilişki kurduk. Siyasi süreci birlikte yürütme konusunda ortaklık anlayışına sahibiz.
Daha önce de belirttiğim gibi, son meseledeki görüş ayrılığı siyasi değil, tamamen hukuki ve teknik bir farklılıktır. Kendisi de çok iyi biliyor ki biz halkımızın, ister Kürdistan Bölgesi’nde ister diğer vilayetlerde olsun, çıkarlarını korumaya son derece önem veriyoruz.
Ancak kesinlikle anayasayı ve yasaları aşma gibi sınırsız bir yetkimiz yok. Tüm Irak halkının kamu malını korumakla yükümlüyüz. Görevimiz; hiçbir ayrım ya da istisna olmadan adalet ve eşitliği sağlamaktır.”
Sunucunun “Petrol ve Gaz Yasası neden kabul edilmedi?” sorusunu da yanıtlayan Başbakan Sudani, “Bu yasa hükümet programımızın bir parçasıydı. Federal Petrol Bakanlığı ile Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı arasında bir teknik komite, ayrıca siyasi bir komite kurduk. İki ya da üç toplantı yaptık ama ardından Kürdistan Bölgesi heyet göndermeyi durdurdu. Oysa biz, bu yasa taslağının olgunlaştırılması gerektiğini sürekli ifade ettik. Bu dönem bize göre oldukça uygun ve bu yasa; petrol meselesi, sözleşmeler, bölgenin ve vilayetlerin yetkileri gibi temel sorunların çözümünde kilit rol oynayacak.” dedi.
Sadr Hareketi’ni seçimlere katılmaya ikna etme girişimi
Kasım ayında yapılacak seçimlere şahsen katılacağını belirten Sudani, “Evet, kesinlikle. Ulusal bir projemiz, geniş bir siyasi ve seçim ittifakımız var. Seçimlere çoğu vilayette mezhepsel değil, ulusal bir katılımla gireceğiz.” İfadesinde bulundu.
Sadr Hareketi’ni seçim sürecine katılmaları için ikna etmeye yönelik girişimde bulunup bulunmadığına yönelik soruya ise Sudani şu yanıtı verdi.
“Evet, denedik. Gerçekten de Sadr Hareketi liderliğine mesajlar gönderdik ve yaklaşan parlamento seçimlerine katılmalarının önemine dair derin inancımızı ifade ettik. Çünkü bu hareket; geniş halk desteği olan, ulusal sahnede temel bir siyasi aktördür. Gelecek dönemin şekillendirilmesinde, zorluklarla yüzleşmede ve yeni dönemin sorumluluğunu üstlenmede onların ortaklığı büyük önem taşıyor.
Katılımlarının siyasi denge ve istikrarı pekiştireceğini umuyorduk. Ancak görünen o ki, hareketin liderliği bu aşamada farklı bir görüşe sahip. Bu karara saygı duyuyoruz, fakat diyalog ve uzlaşı kapıları daima açık kalacaktır.”
Sudani: Türkiye ile Stratejik Ortaklık Kurduk, Kalkınma Yolu ve Su Anlaşması Tarihi Adımlar
Irak Başbakanı, Türkiye ile ilişkilerin son dönemde stratejik düzeyde geliştiğini belirterek, iki ülke arasında hem ekonomik hem de siyasi alanda önemli adımlar atıldığını açıkladı.
Başbakan, ilişkilerin coğrafi konum, tarihsel bağlar ve ortak çıkarlar temelinde yeniden yapılandırıldığını vurgulayarak, "Türkiye ile güvenlik, ekonomi ve özellikle su dosyası başta olmak üzere birçok alanda yapıcı bir iş birliği süreci başlattık" dedi.
Açıklamada, Türkiye ile Irak arasında geliştirilen Kalkınma Yolu Projesinin, sadece iki ülke değil tüm bölge için önemli bir ekonomik koridor oluşturacağına dikkat çekildi. Projenin, bölgesel refaha katkı sağlayacak bir eksen olarak konumlandırıldığı ifade edildi.
Başbakan ayrıca, Irak tarihinde ilk kez su yönetimi konusunda stratejik bir adım atılarak ikili çerçeve anlaşması imzalandığını hatırlattı. Anlaşma, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bağdat ziyareti sırasında imzalanmıştı.
İki ülke arasında birçok konuda pozisyonların örtüştüğünü belirten Irak Başbakanı, “Bu hükümet döneminde Türkiye ile gerçek anlamda bir stratejik ortaklık zemini oluşturduk” ifadelerini