8 Köşe’de Gündem Kerkük’te Türkmen Eğitimi

Mehmet Ferit Erbiloğlu’nun sunumuyla gerçekleştirilen 8 Köşe programı bu hafta stüdyonun dışına taştı. Bu kez program Kerkük’te Türkmen eğitiminden sorumlu kişilerin makamlarında gerçekleştirildi.

Programda ilk olarak Kerkük Türkmen Eğitim Bölümü Müdürü İmat Muhammed İbrahim’e sorular yönlendirildi.

İmat Muhammed İbrahim göreve başlayalı 6 ay olduğunu belirterek, göreve geldiğinde Türkmen eğitiminin iyi olmadığını, koronavirüs sürecinin bu duruma etkisinin olduğunu ve mevcut bazı sıkıntıların olduğunu dile getirdi.

Türkmen Eğitim Bölümü Müdürü İbrahim, “Kitap, öğrenci ve öğretmen sıkıntımız vardı. Geldiğim dönemde 3 ortaokul ve lisenin sınav sonuçları açıklandı, puanlar iyi değildi. Bizden önceki döneme ait bir durumdu ve hemen biz de planlar yapmaya başladık.” diyerek planlarını şu ifadelerle anlattı:

“Lise son sınıf bizim için çok önemli. Onlar için bir kurs hazırladık. Halen o kurslar devam etmekte. Okullara ziyaretler gerçekleştirip fikirlerimizi anlattık ve öğrencilerle de temasa girdik. Durum iyiye doğru gidiyor.”

Kitap sıkıntısının şu ana kadar devam ettiğini belirten İmat Muhammed, yetkililerin Eğitim Bakanı ile görüştüğünü ve bu konuda anlaştıklarını, tüm kitapların basılmasını üstlendiklerini belirterek, şu ana kadar kitapların basılmadığını ve bu nedenle öğrencilere eski kitapların dağıtıldığını sözlerine ekledi.

“Bazı taraflar Türkmen okullarında var olan eğitimden rahatsız”

Esas okulların şümul okullarına çevrilmesine yönelik girişimler hakkında İmat Muhammed, “Bazı taraflar Türkmen okullarında var olan güzel düzenden ve eğitimden, ayrıca öğrencilerimizin bu ortamda eğitim almasından rahatsız ve okullarımızı dağıtmak istiyorlar. Birkaç sorun oldu ama çözdük.” dedi.

Musalla İlkokulu’nun açılışının 93. yılı kutlamalarına katılmak üzere okulda bulunan Kerkük Eğitim Genel Müdür Yardımcısı ve Öğretmenler Birliği Başkanı Ali Gülboy da 8 Köşe programına konuk oldu. Kerkük’te Türkmen okulunda eğitimin iyi durumda olduğunu belirten Ali Gülboy, sürekli faaliyetlerin yapıldığını belirterek, Musalla İlkokulu’nda Fen Bilgileri dersi ve Beden Eğitimi dersi için birer oda hazırlandığını dile getirdi. Ali Gülboy velilere seslenerek, Türkmen okullarının her geçen gün daha iyiye gideceğini söyledi.

Törene katılan bir diğer isim ise Kerkük Müfettişler Müdürü ve ayrıca Irak Türkmen Cephesi (ITC) Siyasi Büro Üyesi Sevsen Ceddu oldu.  Müfettişler Müdürü Ceddu, Türkmen eğitiminin iyi bir seviyede olduğunu belirterek, velilerin bu konuda kaygı duymamasını söyledi. Bütün okullarda puan durumunun düştüğünü belirten Ceddu, buna koronavirüsün neden olduğunu belirtti.

Zamanla var olan durumu iyileştirdiklerini belirten Sevsen Ceddu, “Türkmence eğitimin geleceği yok” tarzından bir korku oluşturulduğunu belirterek, “Tam tersi neden geleceği olmasın, ana dilimiz bizim hakkımız. Irak’ta 3. ana unsuruz.” dedi ve Türkmen okullarına evlatlarını yollayan velilere olan minnetini şu sözlerle dile getirdi:

“Bu eğitim bizim hakkımız”

“O veliler tam milliyetçiliği biliyorlar. Türkmen eğitiminde neler olduğunu biliyorlar ve bu nedenle ana dillerini unutmuyorlar. Bu eğitim bizim hakkımız. Her dilde eğitim alınıyor. Burada hedef ana dilimizde eğitim almak.”

Türkmen okullarındaki öğretmenlerin durumuna değinen Ceddu, tecrübeli ve sözleşmeli öğretmenlerin olduğunu ancak tecrübenin önemli olduğunu bu nedenle her geçen gün öğretmenlerin durumunun iyiye gittiğini söyledi. Bu süreçte müfettişlerin de devreye girdiğini, seviyeyi kontrol ettiklerini ve gerek görüldüğünde kurslar açtıklarını ifade etti.

Son olarak velilere seslenen Sevsen Ceddu, Türkmence eğitim almanın bir hak olduğunu ve çocuklarını Türkmen okullarına kaydetmekten hiç çekinmemeleri gerektiğini dile getirdi.

Türkmen Eğitim Merkezi Müdürü İmat Bayatlı da programa katılan isimler arasında yer aldı. Sıklıkla bahsedilen kitap sorunu hakkında İmat Bayatlı, “Daha önce kitaplar Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı tarafından basılıyordu. Yıllarca bu yapıldı ancak bu işin devlet tarafından yapılması gerekir. Biz Irak vatandaşıyız ve bize verilen anayasal bir hak var.  Türkmeneli İşbirliği ve Kültür Vakfı bunu yıllarca yaptı ama bunun maliyeti çok yüksek. Vakfın da bir sınırı var ve o sınırı aşamaz. Bu kitapların basımı Bağdat tarafından yapılmalı ve açıkçası bu düğüm Bağdat’ta Eğitim Bakanlığındadır.” diyerek diğer dilde eğitim veren okulların kitaplarının basıldığını ancak Türkmen okulları için bu işlemin yapılmadığını ifade etti.

Bu konuda çokça emek verildiğini ve yazılı olarak talepte bulunulduğunu belirten İmat Bayatlı, “Bu iş yazılı olarak bitmiyor. Bazı şeyler şahsi yapılmalı. Siyasilerimizin de girişimleri oldu ama bu yetmez. Şu ana kadar kitaplar basılmadı ve biz acilen basılmasını istiyoruz. Ancak bu kitapların basılmasıyla bitmiyor bu devamlı hale gelmedi. Biz Irak vatandaşıyız. Bir Arap kardeşimiz ne aldıysa Kürt kardeşimize nasıl teamül edildiyse bir Türkmen vatandaşına da Türkmen eğitimine de o şekilde teamül edilsin.” diyerek bu işlemin bir sürekliliğe bağlanması gerektiğini vurguladı.

“Türkmen eğitimini, Türkmen davasını gerçek bir şekilde millete anlatmamışız”

Bayatlı, “Biz Türkmen eğitimini, Türkmen davasını gerçek bir şekilde millete anlatmamışız diyebilirim. Hala daha Türkmen ailelerimiz şunu düşünüyor; öğrenciler okulu bitirdikten sonra tayin olamıyor ya da herhangi bir yere yerleşemiyor. Bu yanlış, bu nerden kaynaklanıyor? Demek ki biz anlatamamışız. Sonuçta okul bittikten sonra devlet atama yapmak için puanlara bakıyor, ister Türkmen ister Kürt isterse Arap olsun. Devlet ona göre teamül ediyor.” diyerek Türkmen eğitiminin tayin olma işlemiyle hiçbir bağlantısının olmadığını ve öğrencinin aldığı puana göre yerleştirildiğini ifade etti.

Türkmen eğitiminin sadece vakfın işi olmadığını, kendisini Türkmen sanan herkesin, tüm Türkmen kurumlarının işi olduğunu belirten Türkmen Eğitim Merkezi Müdürü İmat Bayatlı, bu nedenle herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini söyledi.

“Türkmen okullarından mezun olan öğretmenler Türkmen okullarına atanmalı”

Birçok kurum ve kuruluş ile bağlantılarının olduğunu ve tecrübelerinden faydalandıklarını belirten Bayatlı, bundan sonraki süreçte Türkmen okullarından mezun olan öğretmenlerin Türkmen okullarına atanması gerektiğini vurguladı. İleriki yaşta olan öğretmenlere saygı duyduklarını ancak artık gençlerin zamanı olduğunu, genç neslin yetişmesi gerektiğini ifade etti.

Türkmen okullarının neden tercih edilmesi gerektiğine yönelik soruya İmat Bayatlı, “Irak vatandaşıyız ama aynı zamanda Türk dünyasının bir parçasıyız. Bugün Türkçe dünyanın her yerinde konuşulan bir dil. Türkçe bir dünya dili. Bu dilde eğitim bizim hakkımız ve hakkımızı da en iyi şekilde yerine getireceğiz.” diyerek yanıt verdi.

İmat Bayatlı son olarak Türkmen Eğitim Müdürlüğünün revize edilmesi gerektiğini belirterek, “Teklif, nakil, atama… ne gerekiyorsa Türkmen Eğitim Genel Müdürlüğü yoluyla yapılması lazım. Bu da bizim için bir sıkıntı.” dedi ve bu konunun parlamentoda ayrıca başbakanlık düzeyinde halledilmesi gerektiğini belirtti. Son olarak İmat Bayatlı Türkmen eğitiminin gelişmesi için bu yetkilerin aşılması gerektiğini dile getirdi.

Hazırlayan: Eymen Erbiloğlu