Ortadoğu

İran: UAEA ile ortak bir yol bulunabilir

İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, "Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile ortak bir yol bulunabilir, yol tamamen kapalı değil." dedi.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya konuşan Kemalvendi, Resmi Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Ülkesinin nükleer meselelerle ilgili dayatmaları kabul etmeyeceğini vurgulayan Kemalvendi, "Avrupa, dayatmaları kabul etmeyeceğimizi anlağı zaman bazı beklentilerden vazgeçmeleri gerektiğini de anlayacak. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile ortak bir yol bulunabilir, yol tamamen kapalı değil." diye konuştu.

Kemalvendi, şunları kaydetti:

"51 yıldır NPT anlaşmasına taraf bir ülkeyiz. Doğal olarak, nükleer silah üretme niyetinde olmamayı, denetim ve gözetimlerin yapılmasını kabul etmiş bulunuyoruz. Bu taaddüdümüze karşılık anlaşmanın 4. Maddesine dayanarak zenginleştirme dahil nükleer alandaki meşru haklardan faydalanmayı umut ettik. Bu, anlaşmaya taraf tüm ülkeler için geçerli. Ancak sömürgeci bazı güçler, uluslararası örgütler vasıtası ile egemenliklerini sürdürmeye çalışıyor."

İran'ın, nükleer tesislerin hedef alınması sonrası UAEA'ya bildirim yapmadığı yönündeki tartışmalara da değinen Kemalvendi, çatışmadan hemen sonra bildirim yapılmasının teknik olarak mümkün olmadığını ve bildirim yapılsa dahi UAEA'nın bunu doğrulama imkanının bulunmadığını söyledi.

- Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT)

Antlaşma 1968 yılında imzaya açılmış, 1970 yılında yürürlüğe girmişti. NPT temelde, silahsızlanma, yayılmanın önlenmesi ve nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konularını esas alıyor.

NPT'ye göre "nükleer silah sahibi devlet", 1 Ocak 1967'den bu yana bir nükleer silah veya başka bir nükleer patlayıcı cihaz üretmiş ve patlatmış olan devlet anlamına geliyor.

Bu kapsamda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 5 daimi üyesi ABD, Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere, tek resmi nükleer silaha sahip ülkeler.

İsrail, Hindistan ve Pakistan, NPT'ye hiç taraf olmamışken 1995'te antlaşmaya katılan Kuzey Kore, 2003'te tek taraflı çekildiğini açıkladı. Kuzey Kore, NPT'den çekilmesinin ardından ağır yaptırımlara maruz kaldı.

Bu 4 ülkenin de nükleer silaha sahip olduğu biliniyor.