Göçmen kampları dünya çapında büyük ekonomik ve siyasi sorunlara neden olan bir gerçektir. Bu kamplar çoğu zaman savaş, zulüm, doğal afetler ya da ekonomik sıkıntılar nedeniyle bölgelerini terk etmek zorunda kalan milyonlarca insana sığınak görevi görüyor. Ancak bu kamplarda sıklıkla yetersiz koşullar, sağlık sorunları, güvensizlik ve insan hakları ihlalleri yaşanıyor. Kamplarda yaşayan göçmenler temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanırken, toplumsal gerilimin ve yerel halkla olası çatışmaların kaynağı haline geliyor.

Terör örgütü DEAŞ’a karşı verilen savaşın ardından Irak'ta göçmen kamplarının varlığı, bölge halkının ve göçmenlerin yaşamını etkilemenin yanı sıra ekonomik ve siyasi istikrarı da tehdit ediyor. Bu kamplar sınırlı kaynakları daha da tüketiyor, yerel ekonomileri zorluyor ve sosyal hizmetleri aşıyor. Ayrıca göçmenlerin yaşadığı bu kamplar çevre kirliliği, su ve gıda kaynaklarının tükenmesi gibi çevre sorunlarını da beraberinde getirebilmektedir.
Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi’ndeki (IKBY) göçmenlere ilişkin son istatistikleri almak üzere Erbil Göç, Göçmen ve Krizlere Müdahale Müdürü Naz Celal ile röportaj gerçekleştirdik.

IKBY’de kaç göçmen kampı var ve içerisindeki göçmen sayısı ne kadar?

Aralık 2023 istatistiklerine göre Irak Kürdistan Bölgesi'nde 30 göçmen kampı bulunuyor. Göçmen sayısına bakıldığında Kürdistan Bölgesi'nde 900 bin 467 göçmen bulunuyor. Bölgedeki mültecilerin büyük bir kısmının evleri bulunuyor, mültecilerin yalnızca %30'u kamplarda yaşıyor. İllere göre bölmemiz gerekirse, mültecilerin yüzde 41'i Erbil'de, yüzde 40'ı Duhok'ta ve yüzde 19'u Süleymaniye'de yaşıyor.

“Kasım ve Aralık aylarında 3 bin 389 yeni mülteci geldi”

Göç ve Göçmenler Bakanlığının IKBY’deki göçmenlere ilişkin son istatistikleri nedir?    

Kürdistan Bölgesi'ndeki kamplara yeni gelen mültecilerin istatistiklerinden bahsedecek olursak, Kasım ve Aralık 2023'te yaklaşık 3 bin 389 yeni mülteci ve 214 yeni yerinden edilmiş kişi geldi. Yaklaşık  bin 944 göçmen ve 2 bin 97 mülteci geri döndü. Şu anda 806 bin 472 yerinden edilmiş kişi evlerde, 368 bin 158 kişi ise kamplarda yaşıyor. Bu sayıdan 240 bin 225'i Erbil'de, 131 bin 959'u Süleymaniye'de ve 258 bin 990'ı Duhok'ta yaşıyor.

Kampların kapatılmasına yönelik mekanizmaya ilişkin resmi bir yazı veya açıklama tarafımıza ulaşmadı ve çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

“Günde 3,2 milyon dolara ihtiyacımız var”

Kamplardaki ihtiyaç ve hizmetler ne durumda?

Kürdistan Bölgesi Yönetiminde misafirlere temel hizmetler sağlamak ve Kürdistan Bölgesi'ndeki mültecilerin ve göçmenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için aylık 70 milyon dolar ve yıllık 842 milyon dolar olmak üzere günlük 3,2 milyon dolara ihtiyaç duyuluyor.