ABD’nin San Francisco kentinde düzenlenecek Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Zirvesi (APEC) kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 1 yıl aranın ardından ilk kez yüz yüze görüştü. Liderler, San Francisco’da bulunan tarihi Filoli Historic House & Garden adlı malikanede bir araya geldi. Biden, Xi’yi kapıda kırmızı halı ile karşılayarak elini sıktı. Görüşmede, ABD tarafından Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Hazine Bakanı Janet Yellen, Ticaret Bakanı Gina Raimondo ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da yer aldı.
Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi kapsamında San Francisco kentinde Şi ile bir araya gelen Biden, toplantının başında konuğuna hitaben yaptığı giriş konuşmasında, "Her zaman olduğu gibi yüz yüze görüşmenin yerini hiçbir şey tutamaz. Tartışmalarımızı her zaman açık sözlü bulmuş ve takdir etmişimdir." ifadesini kullandı.
Biden, "İklim değişikliğinden narkotikle mücadeleye ve yapay zekaya kadar karşılaştığımız kritik küresel zorluklar, ortak çabalarımızı gerektiriyor. Bu tartışmayı başlatmayı sabırsızlıkla bekliyorum." diye konuştu.
Çinli mevkidaşıyla "her zaman aynı fikirde olmadıklarını" dile getiren ABD Başkanı, "Rekabetin çatışmaya dönüşmemesini sağlamalıyız ve rekabeti her zaman sorumlu bir şekilde yönetmek zorundayız." dedi.
Biden, dün yaptığı açıklamada, Şi ile yapacağı görüşmenin ilişkileri "normalleştirmek için bir adım" olmasını umduğunu söylemiş ve normalleşmenin, "bir kriz olduğunda telefonu açıp konuşabilmeyi ve orduların birbiriyle temas halinde olmasını sağlayabilmeyi" de içerdiğini dile getirmişti.
Çin Devlet Başkanı Şi de görüşmenin başlangıcında iki ülkenin farklı tarihe, kültüre, sosyal sisteme ve kalkınma güzergahına sahip olduğunu, bu yüzden görüş farklılıklarının normal olduğu ancak iki taraf birbirine saygı duyduğu, barış içinde yaşadığı ve kazan-kazan işbirliğini hedeflediği sürece bunları aşabileceği ve büyük ülkeler arasında sağlıklı ilişki kurulabileceğini ifade etti.
Büyük güç rekabetinin zamanın hakim eğilimine uygun olmadığını ve iki ülkenin sorunlarını çözmeye yaramayacağını vurgulayan Şi, "Dünya, ABD ve Çin'e yetecek kadar büyük. Bir ülkenin başarısı diğeri için fırsattır." ifadesini kullandı.
Çin-ABD ilişkilerinin son 50 yılda hiçbir zaman tamamıyla pürüzsüz olmadığı, problemlerin varlığına rağmen ilerlemeye devam ettiğinin altını çizen Şi, "Çin ve ABD gibi büyük ülkeler için birbirine sırtını dönmek seçenek olamaz. Bir tarafın diğerini kendi modeline göre biçimlendirmesi gerçekçi değil. Çatışma ve cepheleşme her iki taraf için de katlanılmaz sonuçlar doğuracaktır." diye konuştu.
Şi, Çin-ABD ilişkisinin "dünyanın en önemli ikili ilişkisi olduğunu" vurgulayarak, iki ülke liderinin kendi halkları, dünya ve tarih önünde büyük sorumluluk taşıdıklarını, Biden ile iki ülke ilişkilerinin doğrultusunu ve dünyada barış ile istikrarı etkileyen kapsamlı ve stratejik meselelerde görüş alışverişinde bulunmaya hazır olduğunu belirtti.
İki lider, APEC Zirvesi çerçevesinde bir yıl aradan sonra ilk defa bir araya gelirken görüşme için zirvenin yapıldığı bölgeden oldukça uzak ve tenha bir yer olan Filoli Malikanesi tercih edildi.
Biden ve Şi, en son Kasım 2022'de Endonezya'daki G20 Zirvesi'nde yüz yüze görüşmüştü. Bu yıl Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de düzenlenen G20 Zirvesi'ne Biden katılırken Çin lideri iştirak etmemişti.
