Geçmişte Erbil şehrinin bazı sakinleri İfraz-3 su boru hattının kırılması nedeniyle su sıkıntısı yaşıyordu, Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi (IKBY) hükümeti bu sorunu temelden çözmek için boru hattını değiştirme ve bunun için belirli bir bütçe ayırma kararı aldı.
İfraz projesinin başlangıcından bu yana bazen firmaların ve vatandaşların çalışmalarından bazen de boru hattının türünden ve su basıncı altında kalmasından dolayı yaklaşık 30 kez kırıldığını belirtmekte fayda var.
Şu anda ilk aşamasına başlanmış olan İfraz-3 boru hattını yenileme projesinin detaylarını öğrenmek amacıyla TEBA Gazetesi olarak, Erbil Su ve Kanalizasyon Müdürü Zerdeşt Sersam ile bir röportaj gerçekleştirdik.
İfraz-3 boru hattının Erbil sakinlerinin yüzde 40'ına temiz su sağladığını belirten Sersam, "İfraz-3 su projesi, 160 binden fazla su kullanıcısını içeren Erbil nüfusunun yüzde 40'ına temiz su sağlıyor bu nedenle boru hattının kırılması Erbil sakinlerinin bir kısmı için sorun teşkil ediyordu. Kürdistan Bölgesi Hükümeti Başbakanı Mesrur Barzani, yaklaşık 11 kilometrelik boru hattının değiştirilmesi için yaklaşık 21 milyar dinarlık bütçe tahsis etme kararı aldı. Maroda istasyonu yakınında bulunan 2 bin 750 metre uzunluğundaki ilk etapta çalışmalar başladı." dedi.
İfraz-3 boru hattında sürekli yaşanan kırılmalara değinen Sersam, "Daha önce kullanılan boru Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre onaylanmış 'fiber glass'tı ancak, istasyondaki pompaların basıncına dayanamadığı için parça sık sık kırılıyordu. Şu an kullanılan boru 'carbon stil'den imal edilmiş olup 37 yüke dayanabilmekte, ayrıca çok kaliteli olup 1500 milimetre çapında ve 14 milimetre kalınlığındadır. Borular 5 kat lehimle birbirine bağlanacak." ifadelerini kullandı.
"Çalışmaların tamamlanmasıyla birlikte Erbil'deki İfraz-3 boru hattının kırılma sorunu çözülecek. Yeni boru hattı saatte 10 bin metreküp su taşıma kapasitesine sahip." diyen Sersam, yeni boru hattının eskisinden çok daha güçlü olduğunu vurguladı.
İfraz-3 su boru hattını yenileme projesinin bitiş tarihini açıklayan Sersam,"Vatandaşlar sorunun tamamen çözüleceğinden emin olabilir ve boru hattının değişiminin tamamlanma süresi 90 gündü ancak müteahhitin 75 günde tamamlaması bekleniyor. Tamamlanıp test edildikten sonra boruların bağlanması için vatandaşların bize sadece iki gün yardım etmesi gerekli." dedi.
Erbil Su ve Kanalizasyon Müdürü Sersam, "İlerleyen dönemlerde üzerinde çalışılacak olan ikinci etap ifraz istasyonunda çalışma başlayacak. Çünkü bazen İfraz-3'e ek olarak hem İfraz-1 hem de İfraz-2 projesinde arızalar yaşanıyor. Projenin ikinci aşamasında kuyular hanelere temiz su sağlayacak. Dolayısıyla bu çalışmalar sırasında Erbil'deki aboneler herhangi bir sorun yaşamayacak." ifadelerinde bulundu.
Kuyulardan su almanın yanı sıra Erbil'in üç ifraz projesi var. İfraz-1 1967'de, İfraz-2 1982'de ve İfraz-3 2007 yılında yapıldı.
15 yıldır inşa edilen 32 kilometre uzunluğundaki İfraz-3 su projesi günde yaklaşık 240 milyon litre su sağlıyor. Geçmişte İfraz-3 boru hattında yaşanan her kırılmada saatte yaklaşık 10 bin metreküp su boşa gidiyordu. Ayrıca borunun da önce boşaltılması ve ardından tamir edilmesi için 24 ila 48 saat süre gerekliydi ve her bir onarımın maliyeti 25 milyon dinardan fazlaydı.
İfraz Su Projesi, adını Erbil'in su kaynağı olan Büyük Zap üzerindeki İfraz köyünden almakta. İfraz-3 su boru hattı Erbil'in kuzeyinde yer alır ve şehrin kuzey ve batı mahallelerine su sağlar, bu da Erbil'in yüzde 40'ına su sağladığı anlamına gelir.
Haber: Abdulselam Tütüncü