Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Erbil Kalesi, çevresini korumak ve herhangi bir yıkılma olasılığını ortadan kaldırmak için 10 yıldır çeşitli restorasyon çalışmalarından geçiyor.
Erbil Valisi Umed Hoşnav, söz konusu restorasyon çalışmalarına ilişkin açıklamada bulunarak, daha fazla turistin ilgisini çekmek amacıyla Erbil Kalesi’nde kafe ile restoran inşa edileceğini, bu kapsamda restorasyon çalışmaları için 200 milyon dinarın daha tahsis edildiğini belirtti.
Hoşnav açıklamasında, “Önde gelen uygarlık alanlarından olan, önemli bir mimari tarza ve karaktere sahip ayrıca 6 bin yıl yerleşim yeri olarak kullanılan Erbil Kalesi'nin ihtiyaçları ile restorasyonu için Erbil vilayetinin bütçesinden 200 milyon dinar tahsis edilmesi onaylandı.” dedi.
“Ayrılan bütçeye ek olarak, Kalenin elektrik hatlarının yer altına alınmasının ardından halkımızın gururu olan büyük anıtı daha da güzelleştirmek için ana caddesi de onarılmaya başlandı.” diyen Hoşnav, “Özellikle etkinlik ve kutlamaların olduğu günlerde çok sayıda turist ile vatandaşın ziyaret etmesi ayrıca Erbil'in merkezinde önemli bir turistik mekan haline gelmesi amacıyla yakın gelecekte Erbil Kalesi'nde birkaç restoran ve kafe açılması planlanıyor.” diye konuştu.
Açıklamaya göre Erbil Kalesi 102 bin 190 metrekarelik bir alanı kaplayan düz dairesel bir yerdir. Erbil’in merkezinde, deniz seviyesinden 415 metre yüksekliktedir. En yüksek noktasında yaklaşık 30 metreyi bulan Erbil'in yüzeyinden 26 metre 25 santimetre yükseklikte yer alır.
Erbil Kalesi Restorasyon Heyeti Başkanı Nihat Koca, restorasyon çalışmalarına ilişkin TEBA’ya yaptığı açıklamada, “Erbil Kalesi'nin restorasyon çalışmalarına, koronavirüs pandemisinden sonra yani 3 yıl önce restorasyon çalışmalarına başladık ve halen devam ediyoruz.” dedi.
Ellerinde bulunan bütçenin çok az olduğunu ve tam bir yenileme için yeterli olmadığını aktaran Koca, “Ancak Avrupa Birliği'nden bir miktar nakit, ABD'nin Bağdat Büyükelçisi'nin mali desteği, bağışçılar ve Kale için büyük miktarda nakit tahsis eden Şeyh Baz Barzanci Bey'in büyük desteği ile restorasyon çalışmalarını gerçekleştiriyoruz.” diye konuştu.
Şu ana kadar aldıkları projeleri tamamladıklarını söyleyen Koca, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Erbil Kalesi'nin kanalizasyon, su boruları, internet ve elektrik dahil tüm altyapısı tamamen yer altında. Bu proje Şeyh Baz tarafından yapıldı. Yaklaşık 70 yıldır Kayseri Çarşısı’nın tüm suyunu sağlayan kaledeki iki su deposunu da daha büyükleri ile değiştirdik. Depolar yerleştirildiğinden bu yana hiç ellenmemişti, çok eskimiş ve paslanmıştı. Ayrıca birkaç ev daha Şeyh Baz tarafından restore edildi.”
Erbil Kalesi’nde bulunan hamama da değinen Koca, “Kalede bulunan hamamın restorasyon çalışmalarının yüzde 70 oranında tamamlandığını söyleyebilirim. Çalışmalar ABD'nin Bağdat Büyükelçisi’nin desteği ile yürütülüyor. Ayrıca tamamlanmak üzere olan, çocuklara yönelik kalenin tarihi ve yaşamı hakkında bilgilendirme merkezi de onların desteği ile yapılıyor.” ifadelerini kullandı.
Erbil Kalesi’nin merkez caddesinin kale kültürüne uygun yeni bir görüntüye kavuşturulacağını aktaran Koca, caddenin yenilenmesi için hazırlanan tasarım üzerinde iki yıl çalışıldığını ve tasarımın Paris'te UNESCO tarafından onaylandığını belirtti.
Koca, “Proje yaklaşık iki hafta önce hayata geçirildi, maliyeti ve malzemelerin yüzde 80'i Şeyh Baz tarafından sağlandı. İşçilerin masrafları ise UNESCO tarafından karşılanacak. Proje yaklaşık 4 ila 5 ay sürecek, bu nedenle kaleyi geçici olarak kapattık.” dedi.
Kalede restoran ve kafe inşa edilmesine ilişkin Koca, şu açıklamalarda bulundu:
“Gelecekte kalede yeni yönergeler gerektiren restoranlar, kafeler ve çay evleri de inşa edilecek. Şu anda UNESCO'nun hukuk danışmanı ve kendi danışmanlarımızla birlikte bu mekanları nasıl kullanacağımız, kiralayacağımız ve toplanan paranın kime gideceğine dair prosedürleri belirlemek için yasal bir çerçeve oluşturmak üzere çalışıyoruz. Bu, kalenin aşamalarından biri ve önümüzdeki yıllarda bu aşamayı da tamamlamayı hedefliyoruz.”
Nihat Koca, “Turistik bir merkez haline gelmesi için kaleyi güzel göstererek, kaleye ve Erbil şehrine daha fazla hizmet edilmesini umut ediyorum.” sözleri ile konuşmasına son verdi.